Aktualności

Posiedzenie Rady KS PARiS w Krakowie

W dniu 2 lutego 2018r. odbyło się ostatnie w kadencji 2014-2018 posiedzenie Rady Krajowej Sekcji NSZZ „Solidarność” Pracowników Administracji Rządowej i Samorządowej – tym razem w Krakowie, w głównej siedzibie Urzędu Miasta Krakowa, w Sali Portretowej  przy Palcu Wszystkich Świętych 3-4. 

Przewodnicząca Rady Kol. Lucyna Walczykowska dokonała prezentacji najbardziej reprezentacyjnych Sal konferencyjnych w tym obiekcie (dawnym Pałacu Wielopolskich). 

Pałac wzniesiono w latach 1535-1560 dla hetmana wielkiego koronnego Jana Tarnowskiego. Po śmierci hetmana od 1561 pałac przeszedł w ręce Ostrogskich i Zamoyskich. Od połowy XVII wieku do połowy XIX wieku budynek pozostawał w rękach rodziny Wielopolskich. W czasie wielkiego pożaru miasta Krakowa w 1850 pałac spłonął, Wielopolscy postanowili sprzedać spaloną i zrujnowaną siedzibę. 

Nowy właściciel chirurg Wojciech Kowalski dokonał remontu, a w 1857 wydzierżawił pałac wiedeńczykowi Ferdynandowi Winterowi. 

W 1864 pałac zakupiła Gmina Miasta Krakowa. Uchwałą Rady Miejskiej postanowiono przystąpić do restauracji gmachu i przeznaczyć go na siedzibę Krakowskiego Magistratu. W 1926 pałac dotknął kolejny pożar – spaliła się Sala Posiedzeń Rady Miejskiej. Obecny wystrój sali pochodzi z lat odbudowy 1927-1928. Dziedziniec budynku zdobią tablice pamiątkowe. W 1937 wmurowano tablicę ku czci marszałka Józefa Piłsudskiego. W trakcie remontu na II piętrze powstała okazała Sala Posiedzeń Rady Miejskiej. 

Główne wejście do Magistratu Krakowskiego

Portal głównego wejścia do magistratu ograniczony jest zdwojonymi kolumnami. Wyżej są dwie kamienne rzeźby. Po prawej stronie Dignitas, czyli Dostojeństwo, w paradnym stroju ze sztandarem i tarczą opiera lewą stopę na żółwiu; po lewej - Praca - Labor w stroju strażnika z toporem na długim drzewcu i latarnią. Pod prawą stopą postaci mały smok. 

Wchodząc do wnętrza tej starej budowli, powinniśmy pamiętać, że jak wiele starych pałaców, także i Pałac Wielopolskich ma swojego ducha. 

Jest to - jak twierdzą starzy stażem pracownicy magistratu - jedna z przedstawicielek rodu Wielopolskich, którą ścięto katowskim mieczem za miłość do człowieka niskiego stanu, a jej ciała nie pogrzebano na cmentarzu ani w kościelnej krypcie, lecz chyłkiem zamurowano w pałacu. Pojawia się ona niekiedy nocami jako Czarna Dama. Ostatni raz miała być rzekomo widziana w 1952 roku. Być może pojawiała się także i po tej dacie, ale pracownicy magistratu niechętnie rozmawiają na ten temat. 

Jak głosi przekazywana z pokolenia na pokolenie magistracka tradycja, w 1903 roku, podczas zakładania w budynku centralnego ogrzewania, w jednej z piwnic odkryto zamurowane kości młodej kobiety, które w wielkiej tajemnicy pogrzebano na krakowskim cmentarzu.

Sala obrad Rady Miasta Krakowa

Salę obrad Rady Miasta Krakowa nakrywa polichromowany na zielono i złocony strop kasetonowy, inspirowany zapewne stropami wawelskimi. Belki nośne wsparte są na profilowanych wspornikach. Pod stropem biegnie odtworzony po 1990 roku fryz z pustymi dziś okrągłymi tarczami oraz bukietami. Bukiety są przewiązane banderolami, na których umieszczono łacińskie nazwy cnót obywatelskich:

  • spes - nadzieja, 
  • custodia - opiekuńczość, 
  • benevolentia - życzliwość, 
  • amor patriae - miłość Ojczyzny, 
  • magnanimitas - wielkoduszność, 
  • virtus - odwaga. 

U stropu zawieszono trzy wielkie świeczniki mosiężne, korpusowe, w typie holenderskim. Środkowy świecznik zwieńczony jest orłem. Na ścianach stiukowe godła Polski i Krakowa. Meble fornirowane orzechem wykonała krakowska firma stolarska Stefana Iglickiego. Półkoliste stoły radnych tworzą trzy amfiteatralne sektory. 

Przy zachodniej ścianie umieszczone jest trzystopniowe podium. Na nim stół przewodniczącego, stół zastępców oraz mównica. Na mównicy stylizowany, intarsjowany herb Krakowa. Za fotelem prowadzącego obrady kilim z roku 1929 ze stylizowanym herbem miasta, godłami krakowskich cechów oraz inicjałami i datami sprawowania funkcji przez kolejnych prezydentów w latach 1866-1929 - od Józefa Dietla do Karola Rollego. 

Po prawej stronie fotela przewodniczącego znajduje się umieszczona pionowo laska zwieńczona herbem miasta oraz gotycką koroną. Insygnium to używane jest tylko podczas uroczystych sesji Rady Miasta Krakowa. Przewodniczący otwiera wówczas obrady stukając trzykrotnie laską w podłogę.

Zwiedzając Salę Obrad, warto zajrzeć pod "radzieckie" pulpity i sprawdzić, na dnach których to szuflad znajdują się dzieła profesora Wiktora Zina. Miał on bowiem zwyczaj rysować krakowskie zabytki i ich detale, skracając sobie w ten sposób czas sesji Rady Miasta Krakowa.

Komisja Rewizyjna KS PARiS i Rada KS PARiS w Sali obrad Rady Miasta Krakowa.

Sala Portretowa

Sala Portretowa - podobnie jak trzy pozostałe sale: Dietla, Lea i Kupiecka - mieści się w dobudowanym na początku XX wieku wschodnim ryzalicie. 

Nazwę otrzymała od galerii 25 portretów monarszych pochodzących z dawnego krakowskiego ratusza. 

Mamy tutaj zbiorowy portret pierwszych Piastów uzupełniony o dwie postacie z krakowskich legend, Kraka i Wandę, a także portrety: Przemysława II, Wacława, Kazimierza Wielkiego, Ludwika Węgierskiego, Władysława Jagiełły, Władysława Warneńczyka, Kazimierza Jagiellończyka, Jana Olbrachta, Aleksandra, Zygmunta Starego, Zygmunta Augusta, Henryka Walezego, Stefana Batorego, Zygmunta III Wazy, Władysława IV, Jana Kazimierza, aż dwa razy przedstawionego Michała Korybuta Wiśniowieckiego, Jana III Sobieskiego, Stanisława Leszczyńskiego, Augusta II Mocnego, Augusta III, Stanisława Augusta Poniatowskiego oraz Fryderyka Augusta, króla saskiego i "księcia warszawskiego", który władał Krakowem od jego przyłączenia do Księstwa Warszawskiego, czyli od 1809 roku. 

Dziś w Sali Portretowej spotykają się na swoich posiedzeniach komisje rady miasta. Z dawnego wyposażenia ocalały boazeria oraz drzwi, prowadzące m.in. na balkon. 

Warto też zwrócić uwagę na pochodzący z przełomu XIX i XX wieku wielki, owalny wieszak z metalu, wsparty na ośmiu nogach.

Reprezentacyjna klatka schodowa

Z sieni na piętro prowadzi reprezentacyjna klatka schodowa. Jej stopnie wykonane są z pastowanego na czarno wapienia, zaś podesty z biało-czarnego marmuru w układzie szachownicowym. 

Stojąc na pierwszym podeście schodów oglądamy kamienną, pamiątkową tablicę z wyrytymi nazwiskami pracowników magistratu poległych i zamordowanych w czasie II wojny światowej. 

Idąc dalej mijamy dwa ulokowane w niszach popiersia. Symbolizują one dwa stany miejskie: inteligencję i rękodzielników. Reprezentantem pierwszych jest wielki uczony Mikołaj Kopernik; drugich reprezentuje dobry szewc i wielki patriota Jan Kiliński. Oba popiersia wyrzeźbiono w białym marmurze.

Idąc w górę schodami, mijamy balustradę złożoną z owalnych, jednolalkowych tralek oraz prostokątnych postumentów pod kolumny. Owe dwie kolumny toskańskie zwieńczone są dzbanuszkami, wyraźnie nawiązującymi do wzorów wawelskich. 

nszz solidarnosc

tygodnik solidarnosc

wybory na kadencje

wskazniki gus